Hà Nội là một trong những thành phố lớn của Việt Nam đang phải đối mặt với vấn đề nghiêm trọng về ô nhiễm không khí. Với dân số hơn 3,5 triệu người, Hà Nội đang phải chịu mức độ ô nhiễm bụi lớn gấp 5 lần so với tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Hà Nội đang trải qua một giai đoạn ô nhiễm không khí nghiêm trọng nhất trong năm. Chỉ số chất lượng không khí (AQI) tại thủ đô từ đầu tháng 2 đến nay đã có tới 10 ngày ở mức kém. Ngày 2/2, chất lượng không khí thậm chí còn đạt mức xấu, với nồng độ bụi mịn lên tới 197, đây là mức độ có hại cho sức khỏe của mọi người, đặc biệt là nhóm người nhạy cảm, người già và trẻ nhỏ.
Nếu xét theo từng khu vực, tình trạng ô nhiễm không khí ở trung tâm thành phố Hà Nội đã leo thang lên mức rất xấu, với nồng độ bụi mịn tại một số trạm vượt con số 200. Cụ thể, hai trạm đo thuộc quận Ba Đình và Cầu Giấy ghi nhận nồng độ bụi mịn vượt quá 300, mức độ cảnh báo nguy hại cao nhất cho sức khỏe.
Ô nhiễm không khí ở Hà Nội xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, mỗi năm gần 5.800 người thiệt mạng do các nguyên nhân liên quan đến bụi mịn, chiếm 32% số ca tử vong ở miền Bắc. Một phần đáng kể của ô nhiễm này xuất phát từ các nguồn tại chỗ ở Hà Nội, với giao thông là nguyên nhân chính.
Theo các nhà nghiên cứu, khoảng 40% dân số thủ đô đã tiếp xúc với nồng độ bụi PM2.5 vượt quá mức quy chuẩn quốc gia, gấp đôi mức từ năm 2015. Mặc dù đã trôi qua gần 8 năm, vấn đề ô nhiễm do giao thông vẫn chưa được giải quyết.
Mặc dù giao thông được xem là nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm nội địa ở Hà Nội, nhưng thực tế chỉ có khoảng 1/3 lượng bụi mịn đến từ nguồn này. Các hoạt động công nghiệp, bao gồm các nhà máy điện và công nghiệp lớn cũng như các làng nghề, chiếm phần lớn còn lại, lên tới 2/3 tổng lượng bụi mịn trong không khí.
Các làng nghề ở các tỉnh lân cận như Hưng Yên và Bắc Ninh đang góp phần không nhỏ vào tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội. Gần 100 làng nghề này hoạt động không ngừng, thường xuyên thải ra khói bụi từ việc đốt than và củi tại các nồi hơi và lò nung. Đặc biệt, khói thải từ các làng nghề tái chế được xem là nguy cơ lớn.
Dữ liệu vệ tinh đã chỉ ra rằng bụi mịn vẫn được vận chuyển từ các vùng lân cận vào Hà Nội. Khoảng cách giữa trung tâm Hà Nội và các làng nghề ở Bắc Ninh và Hưng Yên chỉ là khoảng 30km. Trong những ngày có gió, bụi mịn được vận chuyển nhanh chóng vào Hà Nội và trở nên dày đặc hơn.
Để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí, một số biện pháp đã được đề xuất cho Hà Nội:
- Giảm sử dụng than và sinh khối trong các làng nghề.
- Ngăn chặn bụi đường bằng cách trải nhựa và phun nước.
- Kiểm soát khí thải của ô tô và xe máy.
- Hạn chế sử dụng phương tiện gây ra lượng khí thải cao.
- Loại bỏ hoàn toàn các phương tiện không đạt tiêu chuẩn về khí thải.
- Khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng và các phương tiện điện.
Nguồn tham khảo: Báo điện tử VTV News