Nhắc đến oxy, nhiều người sẽ liên tưởng ngay đến không khí xung quanh chúng ta. Tuy nhiên, ít ai biết rằng oxy còn có một hình thức đặc biệt – oxy tinh khiết. Vậy oxy tinh khiết là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Trước tiên, bạn cần phân biệt rõ 2 khái niệm oxy và oxy tinh khiết.
Oxy là gì?
Oxy chiếm khoảng 20% tổng số khí trong khí quyển và là một yếu tố quan trọng đối với sự sống trên Trái đất. Mật độ oxy không đồng đều do áp suất không khí biến đổi theo chiều cao. Khi càng đi lên cao, không khí trở nên loãng hơn, và hàm lượng O2 giảm, gây khó khăn trong việc hấp thụ nó vào phổi.
Ngày nay, oxy, đặc biệt là oxy không tạp chất, đang phải đối mặt với vấn đề ô nhiễm do tác động của con người. Các nhà máy, phương tiện giao thông, và công trình xây dựng đang khiến môi trường trở nên ô nhiễm hơn. Bụi mịn PM2.5 từ những hoạt động này đang gây ra tác động tiêu cực đối với sức khỏe cộng đồng và ảnh hưởng lớn đến xã hội.
Oxy tinh khiết là gì?
Oxy tinh khiết được định nghĩa là loại oxy có hàm lượng gần 100% khi lưu trữ, không trộn lẫn với bất kỳ khí khác nào. Còn trong thực tế, không khí mà chúng ta thường xuyên hít thở mỗi ngày thì lượng oxy chỉ chiếm khoảng hơn 20%, còn lại là khí nitơ và các loại khí khác.
Oxy tinh khiết thường được sử dụng trong lĩnh vực y tế, dành cho những trường hợp suy hô hấp cấp. Những người không thuộc nhóm suy hô hấp cấp, chỉ cần oxy để cấp cứu trong thời điểm khẩn cấp, nên sử dụng với hàm lượng từ 40-60%. Tỉ lệ oxy quá cao có thể gây tổn thương cho phế nang và mao mạch. Sử dụng quá nhiều oxy có thể dẫn đến việc ức chế trung tâm hô hấp, làm chậm nhịp thở, giảm lưu thông không khí, và tăng lượng CO2 trong máu…
Phân biệt oxy tinh khiết và các loại oxy thông thường
Oxy tinh khiết khác biệt với dạng oxy có mặt trong không khí. Oxy tinh khiết là một dạng oxy có độ tinh khiết cao, không có màu sắc và không có mùi. Nó được sản xuất thông qua quá trình lọc từ không khí và sau đó được cung cấp cho người dùng thông qua các ống dẫn. Khí oxy tinh khiết thường được sử dụng trong các hoạt động liên quan đến sức khỏe và y tế con người. Chức năng chính của nó là cấp cứu cho các trường hợp như bị ngạt, bệnh tim, vấn đề về hô hấp, và các rối loạn nhịp thở.
Ngoài ra, cần phân biệt rõ oxy tinh khiết với oxy công nghiệp để tránh sự nhầm lẫn, có thể dẫn đến hậu quả nguy hiểm.
Oxy công nghiệp thường chứa nhiều tạp chất như CO, CO2, C2H2… và thường được sử dụng trong các công việc như hàn cắt kim loại và làm nóng chảy thủy tinh trong lĩnh vực công nghiệp. Do độ tinh khiết khác nhau, việc sử dụng oxy công nghiệp thay vì oxy tinh khiết là không khả thi. Sự nhầm lẫn có thể dẫn đến các vấn đề như ngạt thở hoặc vấn đề về hô hấp khi bệnh nhân hít phải oxy công nghiệp.
Hơn nữa, không phải tất cả các loại oxy có nồng độ tinh khiết cao đều phù hợp cho việc sử dụng y tế.
Các loại oxy cực kỳ tinh khiết, có nồng độ lên đến 99.999%, thường chỉ được sử dụng trong các lĩnh vực đặc biệt hoặc trong nghiên cứu và phân tích. Oxy thông thường sử dụng trong lĩnh vực y tế thường có độ tinh khiết từ 90 – 99% (ví dụ, bình oxy thở tại nhà thường có nồng độ oxy tinh khiết từ 93 – 99.5%).